Gytha Ogg, powszechnie zwana Nianią Ogg, postać fikcyjna z książkowego cyklu Świat Dysku Terry'ego Pratchetta. Czarownica z Lancre. Głowa wielkiego i starożytnego rodu. Trzykrotnie zamężna wdowa, matka piętnaściorga, babka i prababka niepoliczalnej rzeszy rozsianych po całym Dysku Oggów. Miłośniczka prostych uciech, nigdy nie odmawiająca propozycji poczęstunku, a zwłasza kufelka piwa (lub czegoś mocniejszego). Opisywana jako niska i pulchna starsza pani z siwymi lokami i twarzą jak pomarszczone jabłko. Cechuje się swobodnym i pełnym wyrozumiałości (zapewne z uwagi na bujną młodość) podejściem do spraw damsko-męskich. Autorka książki kucharskiej "Pikuantne rozkosze" (wyd. Kozaberger, Ankh-Morpork). Właścicielka kota Greebo.
W odróżnieniu od Babci Weatherwax, będącej zwolenniczką głowologi i oddziaływującą na ludzi potężną siłą swej osobowości, Niania Ogg stosuje raczej zasadę wtapiania się w otoczenie (mimikra) i metodę minimum wysiłku, wkraczając z odpowiednim posunięciem w najbardziej właściwym momencie. Jej umiłowanie życia we wszelkich jego przejawach i ciągła chęć do dobrej zabawy zjednuje jej natychmiastową sympatię otoczenia (a przynajmniej znacznej jego części).
Postać Niani Ogg wprowadza do podcyklu o czarownicach pierwiastek ludyczny. W odniesieniu do mitu Wielkiej Bogini pełni ona rolę Matki, przy czym w Carpe jugulum, z racji macierzyństwa Magrat (uprzednio Dziewicy), ulega to pewnemu zachwianiu. (Tą trzecią jest Babcia Weatherwax, ale nikt nie ośmieli się powiedzieć głośno, kim konkretnie).
Z potomków Niani najbardziej znani są:
Babci nie odlacznym kompanem jest Greebo. Jest on jedna z postaci dalszego planu, ktorych wiele wystepuje na Swiecie Dysku. Zjawil sie by pomoc fabule, a potem juz pozostal. Zaczynal on jako zwykly kto – okrutny, chytry, falszywy – jako wiekszosc kotow, ale – takze jak wiekszosc kotow – puszysty klebuszek siersci dla swej wlascicielki. Jego kariera ruszyla, gdy otrarzymal zdolnosc przemiany w czlowieka ( w chwilach zametu i zagrozenia). Nad tym talentem nie ma zadnej kontroli. Jego cialo poprostu wie, ze musi istniec ksztalt, ktory wyciagnie go z klopotow.
Oggfakty:
Oggfakt 1: Ksiazka kucharska Niani Ogg powstala w celu zgromadzenia pieniedzy dla Fundacji Ochrony Orangutanow. Poczatkowo miala tylko fragmenty pisane mowa Niani, ale wszyscy stwierdzieli, ze tak brzmi to o wiele lepiej. Tlumaczenie zostalo dokonane pewnej niedzieli z pomoca butelki Brown Brothers’ Flora Muscat, dla autentycznosci tonu.
Oggfakt 2: Jez po grecku to grannieogg.
Oggfakt 3: Najlepsza piosenka po kilku kufelkach, lub czyms mocniejszym to oczywiscie... „Tylko jeza przeleciec sie nie da...”
Po raz pierwszy pojawiła się w: "Trzech Wiedźmach"
Wystepuje w: "Trzy Wiedźmy", "Wyprawa Czarownic", "Panowie i Damy", "Maskarada", "Carpe Jugulum", "Wolni Ciutludzie", "Rybki Małe
Ze Wszystkich Mórz" (opowiadanie)
Jest to fragment ksiązki kucharskiej Niani Ogg, przedstawiający przepis na ciasto ziemniaczane Rincewind'a.